Βαλκάνια vs Σουηδία, σημειώσατε δύο

Η ώρα είναι περασμένη και η συναυλία βαίνει προς το τέλος της. Ο Goran Bregovic έχει βγει για το encore του και όλοι περιμένουν να ακουστεί το πιο αγαπητό ίσως τραγούδι του συνθέτη από το Σαράγεβο, το Kalashnikov. Μέχρι τότε η συναυλία πήγε καλά κι όλοι έδειχναν ευχαριστημένοι Και οι καθήμενοι χειροκροτητές που δεν συμμετείχαν ιδιαίτερα στη συναυλία αλλά και οι νεότεροι, γνώστες της μουσικής του Bregovic, που χόρευαν ολόκληρη τη βραδιά μπροστά από τη σκηνή με πάθος. Μιλάμε για πολύ ιδρώτα. Να σημειωθεί ότι οι περισσότεροι εξ αυτών μπήκαν λίγο μετά την αρχή της συναυλία κάνοντας ντου. Άρα είναι ξεκάθαρο από την αρχή ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα, περισσότερο από ετερόκλητο, διχασμένο μουσικό κοινό...με διαφορετικές καταβολές, διαφορετική συμπεριφορά και εντελώς διαφορετική επαφή με την καλλιτεχνική αξία του Goran Bregovic.

Και τότε γύρω στις 12 παρά δεν ξέρω κι εγώ πόσο συνέβη το γεγονός που σημάδεψε και τερμάτισε κιόλας τη βραδιά. Μια κοπέλα ανεβαίνει στο μπροστινό μέρος της σκηνής χορεύοντας στους ρυθμούς του τραγουδιού με πάθος. Θέλησε να πλησιάσει τον αγαπημένο της δημιουργό ; Άγνωστο. Γρήγορα, πάντως, την κατεβάζουν σηκωτή οι άνδρες της ασφάλειας. Όμως την επόμενη κιόλας στιγμή είτε από συγκινητικό πείσμα είτε από τη μεγάλη ένταση της μουσικής, που σαγηνεύει και παρασύρει, η κοπέλα ξαναβρίσκεται στη σκηνή. Το σκηνικό επαναλαμβάνεται, καθώς αυτοστιγμεί την μαζεύουν οι σεκιουριτάδες της συναυλίας. Ωστόσο, δεν είχαν προφανώς προβλέψει ότι πλέον είχαν δώσει και το κίνητρο της συμπαράστασης σε άλλα δύο άτομα, που κι αυτά αμέσως ανέβηκαν και κατέβηκαν με τις κλωτσιές από τη σκηνή. Αρχικά όλο αυτό το σκηνικό ο κ.Bregovic φαινόταν να το παρακολουθεί ατάραχος, ίσως από συνήθεια ή από ανοχή. Όταν όμως το επεισόδιο επαναλήφθηκε για δεύτερη και για τρίτη φορά και τα πρώτα μπουκάλια άρχισαν να πέφτουν με στόχο τους άνδρες της ασφάλειας, αποχώρησε από τη σκηνή, χωρίς να είναι ξεκάθαρο στα δικά μου μάτια, αν μετατράπηκε κι ο ίδιος σε κινούμενο στόχο για καλούς ρίπτες μπουκαλιών.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι έγινε η αποχώρησή του αυτή πεδίο δόξης λαμπρό για λεκτικές αντιπαραθέσεις μεταξύ των παρισταμένων Συζητήθηκε αρκετά το θέμα. Κι εμείς στην παρέα μου το αναλύσαμε για αρκετή ώρα, μη συμφωνώντας όλοι. Φαίνεται πως έγινε αιτία, για να συγκρουστούν οι δύο χροιές του κοινού που λέγαμε παραπάνω. Κι εδώ έρχονται στο μυαλό μου τα ερωτήματα που έβαζα χθες στην κουβέντα κυρίως υποστηρίζοντας όχι τον απομυθοποιημένο για μένα Goran Bregovic, αλλά όσους ανέβηκαν στη σκηνή και πολύ περισσότερο όσους εξανίσταντο ενάντια στη στάση του. Ο κ.Bregovic όταν αναφερόμαστε στην τέχνη του, θέλει να πιστεύει πως πρόκειται για μια ανοιχτή διάδραση αλά Βαλκάνια, όπως περίμενα ότι θα συμβαίνει, ή μια καλουπωμένη σχέση πομπού - δέκτη τύπου Μετροπόλιταν Όπερα ; Διαβάζοντας τις συνεντεύξεις του κατά καιρούς διαπίστωνα έναν άνθρωπο που επιθυμεί να προκαλεί με την τέχνη του πάθη, αντιδράσεις...μουσική για αλκοόλ τη χαρακτήριζε. Τελικά, εγείρει πάθη ή όχι ; Κι αν ναι, πρόκειται και πάλι για καλουπωμένα σε κάποια πρότυπα συμπεριφοράς πάθη ; Όλοι οι κοινωνοί της τέχνης του την αντιλαμβάνονται και τη βιώνουν πανομοιότυπα ; Το θέμα τελικά είναι τι θέλει ο ίδιος ο δημιουργός και πόσο ξεκάθαρος είναι με το κοινό του. Ίσως δεν συμβιβάζεται το διχασμένο κοινό με τα ημίμετρα. Οι μεν έφυγαν ρίχνοντας μπινελίκια στους " μπαχαλάκιδες " πιτσιρικάδες που τα έκαναν πάλι σκατά και οι δε είχαν επικεντρωθεί στο πρόσωπό του Goran Bregovic, με μια μελαγχολία απομυθοποίησης. Ένας λιγότερος σα να σκέφτονταν. Αν ο κ.Bregovic επιθυμεί ήσυχες, προβλέψιμες συναυλίες ας μην ενδύεται το, τελικά, προσωπείο του μεγάλου Βαλκάνιου συνθέτη, που σαν τσιγγάνος βιώνει στο φουλ τα πάθη του και παραμερίζει τη λογική. Φαίνεται από τη στάση του πως κάτι τέτοιο τον ενδιαφέρει πλέον και δεν είναι κακό, θλιβερό ναι...αλλά θεμιτό. Πρέπει ωστόσο να έχει μια πιο έντιμη συνολική εικόνα. Να μην βγάζει προς τα έξω άλλα πράγματα. Δεν θα τους πείραζε τους μόνιμους χειροκροτητές σας, κύριε Bregovic, να δηλώνατε βολεμένος . Πάλι εκεί θα ήταν να σας χειροκροτούν, για να λένε ότι σας χειροκρότησαν και να ανεβάσουν το πολιτιστικό τους επίπεδο ( με τρανταχτές εξαιρέσεις όλα αυτά για να είμαστε ξηγημένοι ). Χέσε μέσα δηλαδή...Και τώρα για το κοινό κάποιας ηλικίας, που τόσο τα βάζει με μας ( τελειώνει το άρθρο και φτύνω στα μούτρα την αποστασιοποίηση, κατεβαίνω από τον εξώστη... ), θα πω την πολυφορεμένη φράση του Νικολάι Γκογκόλ : " Κύριοι αγαπάτε μας κι αξύριστους, ξυρισμένους μας αγαπάνε όλοι ".


Υ.Γ. Η στάση μερικών από τα παιδιά της διοργάνωση ήταν εξοργιστική και είναι πλήρως υπεύθυνοι για τις εντάσεις που δημιουργήθηκαν με τη λήξη της συναυλίας.